بیماری ام اس یا گرفتگی بافت‌های گوناگون (Multiple Sclerosis)
بیماری که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خودش حمله می‌کند، چنین فرایندی غشاء چربی که فیبرهای عصبی مغز و نخاع را پوشانده و از آن‌ها محافظت می‌کند (میلین) را از بین می‌برد. این آسیب‌دیدگی میتواند در توانایی بخش‌هایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند اختلال ایجاد کند و باعث شود پیغام صادره در طول آن عصب متوقف‌شده و یا به کندی منتقل‌شود که منجر به وجود آمدنِ علائم و نشانه‌های زیاد جسمی شود.
اسکلروز یا پلاک به معنی زخم است. به این دلیل این بیماری اسکلروز متعدد نام دارد که این زخم ها و پلاک ها به صورت مختلف و با تعداد کم یا زیاد در مناطق مختلف سیستم عصبی تشکیل می شود. هرجا که این زخم ها ایجاد شود می تواند باعث آسیب به عملکرد آن اعصاب شود.
مثلا اگه این پلاک روی عصب بینایی ایجاد بشود میتواند باعث کاهش بینایی فرد شود. یا اگه روی منطقه ای که مسئول هدایت پیام درد هست ایجاد شود باعث می شود فرد احساس درد شدیدی داشته باشد. این پلاک می تواند به اندازه ی یک سر سوزن کوچک و یا حتی به اندازه توپ پینگ پنگ بزرگ باشد. این مناطق را پزشکان با ام آر آی MRI تشخیص می دهند.
فاکتورهای زیر ریسک ابتلا به ام اس را افزایش می دهند:
سن - اگرچه ام.اس در هر سنی اتفاق می افتد ولیکن در افراد سنین 20 تا 40 سال شایع تر می باشد.
جنسیت- احتمال ابتلا به ام.اس در زنان (2 تا 3) برابر مردان است.
وراثت- ریسک ام.اس در افراد دارای سابقه خانوداگی این بیماری بیشتر است. به عنوان مثال چنانچه یکی از والدین یا خواهر و برادرهای شما مبتلا به ام.اس باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در شما 1تا 3 درصد است در حالیکه در جمعیت کلی این میزان 0.1 درصد است. تجربه در دوقلوهای همسان نشان داده است که توارث تنها فاکتور دخیل در ابتلا به ام.اس نمی باشد. چنانچه ابتلا به ام.اس به تنهایی توسط ژنتیک تعیین می شد دوقلوهای همسان ریسک مشابهی داشتند ولیکن این چیزی نیست که در عمل اتفاق می افتد. در حقیقت چنانچه یکی از دوقلوها مبتلا به این بیماری باشد، احتمال ابتلا در قل دیگر تنها 30 % می‌باشد.
عفونت- گونه هایی از ویروس ها با ام.اس در ارتباط هستند. درحال حاضر بیشترین تمرکز بر ارتباط بین ام.اس با ویروس Epstein-Barrمی باشد، ویروسی که باعث منونوکلئوز (افزایش منوسیت ها در خون) عفونی می شود. اینکه چگونه ویروس Epstein-Barrباعث افزایش احتمال ابتلا به ام.اس می شود، تحت بررسی است .
نژاد- سفیدپوستان به ویژه خانواده هایی با نژاد اروپای شمالی، در بیشترین ریسک ابتلا به ام.اس قرار دارند. آسیایی ها ، آفریقایی ها و آمریکایی های بومی کمترین ریسک را دارا هستند .
عوامل جغرافیایی- ام.اس در کشورهایی با آب و هوای معتدل معمول تر است که شامل اروپا ، جنوب کانادا ،شمال ایالات متحده ، نیوزیلند و جنوب استرالیا می شود. به نظر می رسد که ریسک این بیماری با عرض جغرافیایی افزایش می یابد . کودکی که از یک منطقه پرخطر به یک منطقه کم خطر نقل مکان کرده است، و یا برعکس، میزان ریسک ابتلا به بیماری متناسب با منطقه جدید سکونت وی خواهد بود. ولیکن چنانچه این انتقال بعد از سن بلوغ باشد، میزان ریسک ابتلا مشابه با محل سکونت اول او خواهد بود.
سایر بیماری ها- افراد در صورت ابتلا به یکی از بیماری های اتوایمیون زیر، ریسک افزایش یافته برای ابتلا به ام.اس خواهند داشت:
- بیماری تیروئید
- دیابت نوع 1
- بیماری روده تحریک پذیر
علائم و نشانه های ابتلا به ام اس
(علائم آن از خفیف و متناوب تا شدید و دائمی می تواند متفاوت باشد)
- خواب رفتگی (مور مور شدن)
- اسپاسم، سفتی و گرفتگی عضلات یا ناتوانی در حرکت
- بی حسی و فلج، به‌طور معمول در پاها (ضعف عضلات)
- اختلال در دفع مدفوع یا ادرار و اختلال در عملکرد جنسی
- تغییرات ذهنی (فراموشی، عدم تمرکز)
- افسردگی
- تشنج
- ناتوانی در هماهنگی و تعادل
- مشکل در صحبت کردن
- مشکلات دیداری (دوبینی و تاری دید)
- واکنش‌های غیر ارادی
- احساس خستگی
- درد شدید یا مزمن
- احساس سوزش در پشت هنگام خم شدن
- سرگیجه
- علاقه به خوردن غذاهای سردی بخش (اسیدی) مانند لبنیات مخصوصا ماست و بستنی
- عدم تحمل هوای گرم و آب گرم
- عدم تحمل آب سرد و هوای سرد
Powered by Froala Editor